Około 1900 roku Max Weber określił swoje „naukowe” podejście do prawa, identyfikując „racjonalną formę prawną” jako rodzaj dominacji, której nie można przypisać osobistemu autorytetowi, lecz autorytetowi abstrakcyjnych norm. Formalną racjonalizację prawną określił mianem kluczowej cechy prawa spójnego i obliczalnego, które było warunkiem koniecznym dla współczesnych przemian politycznych i nowoczesnego państwa biurokratycznego.
Naukowe podejście do prawa
Weber uważał, że prawo to rozwijało się równolegle z rozwojem kapitalizmu. Inny czołowy socjolog, Emile Durkheim, napisał w swojej klasycznej pracy Podział pracy w społeczeństwie, że w miarę jak społeczeństwo staje się coraz bardziej złożone, ciało prawa cywilnego zajmujące się przede wszystkim restytucją i odszkodowaniami wzrasta kosztem prawa karnego i sankcji karnych. Hugo Sinzheimer, Theodor Geiger, Georges Gurvitch i Leon Petrażycki w Europie oraz William Graham Sumner w USA. Natomiast o kancelarii prawnej więcej: Radca prawny, adwokat Białystok – Marek K. Wynimko.
Ogólnie rzecz biorąc, systemy prawne można podzielić na systemy prawa cywilnego i systemy prawa zwyczajowego. Pojęcia „prawo cywilne” odnoszącego się do systemu prawnego nie należy mylić z pojęciem „prawo cywilne” jako grupy podmiotów prawnych odrębnych od podmiotów prawa karnego lub publicznego. Trzeci rodzaj systemu prawnego – akceptowany przez niektóre kraje bez rozdziału kościoła i państwa – to prawo religijne, oparte na pismach świętych.
Specyficzny system, którym rządzi dany kraj, jest często zdeterminowany jego historią, powiązaniami z innymi krajami lub przestrzeganiem standardów międzynarodowych. Źródła, które jurysdykcje przyjmują jako autorytatywnie wiążące, są cechą charakterystyczną każdego systemu prawnego. Klasyfikacja jest jednak raczej kwestią formy niż treści, ponieważ często przeważają podobne zasady.
Naukowe podejście do prawa prawo cywilne
Prawo cywilne jest systemem prawnym stosowanym obecnie w większości krajów na świecie. W prawie cywilnym źródłem uznawanym za autorytatywne są przede wszystkim akty prawne – w szczególności kodyfikacje w konstytucjach lub ustawach uchwalanych przez rząd – i obyczaje[69]. Kodyfikacje pochodzą z tysiącleci, czego wczesnym przykładem jest kod babiloński Hammurabi Codex Hammurabi. Współczesne systemy prawa cywilnego zasadniczo wywodzą się z praktyki prawnej 6-wiecznego Wschodniego Cesarstwa Rzymskiego, którego teksty zostały odkryte na nowo przez późnośredniowieczną Europę Zachodnią.
Prawo rzymskie w czasach Republiki Rzymskiej i Imperium było mocno proceduralne i brakowało mu profesjonalnej klasy prawnej. Zamiast tego do orzekania wybrano sędziego świeckiego, iudex. Decyzje nie były publikowane w sposób systematyczny, więc każde orzecznictwo, które zostało opracowane, było ukryte i prawie nierozpoznane.
Każda sprawa miała być rozstrzygana na nowo w stosunku do praw państwa, co odzwierciedla (teoretyczną) nieistotność decyzji sędziów dla przyszłych spraw w dzisiejszych systemach prawa cywilnego. W latach 529-534 n.e. cesarz bizantyjski Justynian I skodyfikował i ugruntował prawo rzymskie aż do tamtego czasu, tak że zachowała się jedna dwudziesta masy tekstów prawnych sprzed lat. Stało się to znane jako Corpus Juris Civilis.